Wyobraź sobie, że możesz chodzić lub biegać w trakcie rehabilitacji, ale tak, jakby Twój ciężar ciała był zmniejszony — mniej nacisku na stawy, mniej bólu. To właśnie umożliwia bieżnia antygrawitacyjna
Co to jest i jak działa?
- Bieżnia antygrawitacyjna działa dzięki podciśnieniu w komorze, które „odciąża” część masy ciała — możesz poczuć się lżejszy nawet o kilkadziesiąt procent.
- Dzięki temu stawy, kości i tkanki miękkie (mięśnie, ścięgna) są mniej obciążone podczas ruchu.
- Urządzenie pozwala stopniowo zwiększać prędkość lub kąt nachylenia, utrzymując jednocześnie bezpieczne warunki dla stawów.
Jakie zmiany biomechaniczne zachodzą podczas treningu?
Gdy korzystasz z bieżni antygrawitacyjnej:
- zmniejsza się liczba kroków na minutę (kadencja) — robisz je wolniej, bo organizm przenosi mniej masy,
- spadają siły odbicia stopy o podłoże (co chroni stawy)
- zwiększa się czas kontaktu stopy z powierzchnią bieżni i czas lotu między krokami,
- zakres ruchu kolan i kostek może być zmniejszony w porównaniu do normalnego biegu, co oznacza, że stawy pracują w łagodniejszym zakresie.
Dzięki temu można kontynuować wysiłek cardio (utrzymać wydolność) przy znacznie mniejszym ryzyku przeciążenia struktur stawowych.
Kiedy można ją zastosować?
Badania naukowe wskazują, że bieżnia antygrawitacyjna znalazła zastosowanie w rehabilitacji po zabiegach ortopedycznych oraz u osób po urazach:
- po zabiegach naprawczych chrząstki lub kości
- przy przeciążeniach, np. w okolicy piszczeli lub miednicy,
- pomagając uniknąć utraty formy fizycznej (utrzymanie masy mięśniowej i aktywności mięśniowej) podczas rekonwalescencji,
- jako narzędzie po operacjach kolana, zwłaszcza gdy normalne chodzenie lub bieganie jest zbyt obciążające.
Na przykład w najnowszym badaniu dotyczącym pacjentów po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACLR) stwierdzono, że 6-tygodniowy program z użyciem bieżni antygrawitacyjnej zmniejszył zanik mięśnia czworogłowego uda i poprawił równowagę. Po roku pacjenci z grupy z bieżnią mieli lepszą stabilizację stawu, lepsze wyniki kliniczne i częściej wrócili do sportu niż grupa kontrolna.
Jak to wygląda w praktyce rehabilitacji?
- Na początku rehabilitacji wybiera się wysoki „poziom odciążenia” (np. pacjent odczuwa, że przenosi tylko 40-60 % swojej masy ciała), a prędkość ruchu jest umiarkowana.
- W miarę postępów zwiększa się obciążenie (czyli przeniesienie większej części wagi) i prędkość lub tempo biegu.
- Gdy osoba potrafi biegać > 95 % swojego ciężaru przez 30 minut bez bólu lub dyskomfortu, zwykle uważa się, że gotowa jest wrócić do biegu „na zewnątrz” — na normalnej powierzchni.
- Ważne, by monitorować objawy (ból, opuchliznę) — jeśli coś się nasila, trzeba cofnąć się w programie lub zmniejszyć obciążenie.
Zalety i ograniczenia
Zalety:
- mniejsze obciążenie stawów przy zachowaniu ruchu,
- możliwość wcześniejszego rozpoczęcia chodzenia / biegania w bezpiecznych warunkach,
- ochrona mięśni przed zanikiem,
- lepsze samopoczucie psychiczne — pacjent czuje, że się „rusza”, a nie jest całkowicie unieruchomiony.
Podsumowanie
Bieżnia antygrawitacyjna to innowacyjne narzędzie, dzięki któremu pacjent może poruszać się wcześniej i bezpieczniej po urazach lub zabiegach ortopedycznych. Pozwala stopniowo zwiększać obciążenie stawów, chroniąc je podczas leczenia. Może przyspieszyć powrót do sportu lub codziennej aktywności, szczególnie gdy tradycyjne chodzenie lub bieganie są zbyt bolesne lub ryzykowne.
W naszym Centrum Medycyny Sportowej posiadamy bieżnię antygrawitacyjną i stanowi ona stały element protokołów rehabilitacyjnych u naszych pacjentów po zabiegach ortopedycznych oraz po urazach sportowych. Dzięki niej nasi podopieczni mogą szybciej, bezpieczniej i skuteczniej wracać do pełnej sprawności.
Autor artykułu:
